Czy ktokolwiek z nas nie chciał mieć kiedyś czegoś wcześniej niż pozwalał na to budżet? Nowy telefon, nowy telewizor, samochód, a może nawet dom czy mieszkanie? A dookoła nas wszędzie reklamy i informacje o atrakcyjnych pożyczkach, kredytach, które powyższe marzenia pozwalały spełnić już teraz. Czy ktoś jednak decydując się na podjęcie decyzji o zaciągnięciu kredytu bądź wzięciu pożyczki myśli o jej konsekwencjach? Czy zdajemy sobie sprawę, że realizując marzenia na które nas nie stać w danym momencie, sprzedajemy tak naprawdę swoją przyszłość?
W pierwszej kolejności, aby móc mówić o uniknięciu spirali zadłużenia musimy zrozumieć, czym owa spirala w ogóle jest. Spirala zadłużenia jest sytuacją, w której osoba lub organizacja podejmuje kolejne pożyczki, aby spłacić poprzednie długi, co prowadzi do coraz większego zadłużenia. Spirala ta jest często spowodowana przez wysokie stopy procentowe i niskie dochody, co utrudnia spłatę długów. Taka sytuacja może mieć negatywne konsekwencje zarówno dla jednostek, jak i dla całego społeczeństwa. Dla jednostek oznacza to coraz większe obciążenie finansowe, zwiększone ryzyko utraty majątku i niepewność finansową. Dla społeczeństwa oznacza to wzrost bezrobocia i niższe dochody, co może mieć wpływ na stabilność ekonomiczną i polityczną kraju.
Aby zapobiec spirali zadłużenia, ważne jest, aby ludzie i organizacje byli świadomi swoich możliwości finansowych i nie podejmowali pożyczek, jeśli nie są w stanie ich spłacić. Państwo powinno również wprowadzać politykę, która umożliwi ludziom i organizacjom uzyskanie stabilnego dochodu i łatwiejszą spłatę długów.
Kolejną kwestią niezbędną dla uniknięcia spirali zadłużenia jest świadomość finansowa. Świadomość finansowa oznacza zrozumienie swoich finansów osobistych, wiedzę o rynku finansowym i umiejętność podejmowania trafnych decyzji finansowych. To kluczowa kompetencja dla każdej osoby, która chce mieć kontrolę nad swoimi finansami i osiągnąć stabilność finansową.
Świadomość finansowa obejmuje m.in. zrozumienie swoich dochodów i wydatków, znajomość swoich zobowiązań finansowych, wiedzę o różnych rodzajach inwestycji i sposobach oszczędzania pieniędzy. Osoby o wysokiej świadomości finansowej są w stanie dokonywać świadomych wyborów dotyczących swoich finansów, unikają spirali zadłużenia i lepiej planują swoją przyszłość finansową. Aby rozwijać świadomość finansową, ważne jest, aby edukować się i uczyć się o rynku finansowym. Można to robić poprzez czytanie książek i artykułów na ten temat, uczestniczenie w szkoleniach i warsztatach, a także korzystanie z usług doradców finansowych. Ważne jest również, aby monitorować swoje finanse i ustanawiać realistyczne cele finansowe.
Pożyczki czy kredyty mają to do siebie, że zwykle są rozciągnięte w czasie. Osoba chcąca zaciągnąć zobowiązanie finansowe musi wykazać się myśleniem długofalowym, przewidywaniem różnych zdarzeń i ich konsekwencji dla obsługi swojego zadłużenia. Przed zaciągnięciem takiego zobowiązania powinniśmy zadać sobie szereg pytań takich jak:
- Czy będę w stanie spłacać raty, w sytuacji gdy stracę źródło dochodu?
- Czy mam jakieś oszczędności, które pozwolą mi na spłacanie zobowiązań podczas szukania pracy lub niezdolności do pracy z powodu choroby?
- Czy będzie mnie stać na zapłacenie raty jeżeli wzrośnie ona na przykład dwukrotnie w wyniku podwyższenia stóp procentowych?
- Czy stać mnie na płacenie raty w sytuacji dodatkowych, nieprzewidzianych wydatków?
- Czy rzecz którą chcę nabyć na raty jest mi niezbędna?
Co natomiast zrobić, kiedy mamy już długi i chcemy uniknąć wpadnięcia w spiralę zadłużenia? Oto kilka kroków, które można podjąć:
- Sprawdź poziom aktualnego zadłużenia
- Nie zaciągaj kolejnych pożyczek czy kredytów
- Ustal plan spłaty bieżących zobowiązań
- Postaraj się znaleźć sposób na zwiększenie dochodów i obniżenie miesięcznych wydatków
- Skontaktuj się z bankiem lub pożyczkodawcą w celu restrukturyzacji zadłużenia
Podsumowując, spirala zadłużenia może mieć poważne negatywne konsekwencje dla jednostek i społeczeństwa. Dlatego ważne jest, aby ludzie, organizacje i rządy podejmowały kroki, aby zapobiec jej powstawaniu. Nierozważne podejmowanie decyzji finansowych i zaciąganie zobowiązań może mieć fatalne konsekwencje dla całego naszego życia, dlatego przed ich zaciągnięciem powinniśmy na chłodno, bez emocji rozważyć wszelkie ich następstwa.
Autor: r.pr. Mateusz Setnik