Postępowanie przed sądem upadłościowym w sprawie ogłoszenia upadłości osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej
Upadłość konsumencka została wprowadzona do polskiego porządku prawnego ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze. Obecnie instytucja upadłości konsumenckiej uregulowana jest w Ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze w artykułach od art. 4911 do art. 49138 tejże ustawy.
Upadłość konsumencka jest instytucją, której założeniem jest umożliwienie upadłemu umorzenie zadłużenia. Postępowanie to przebiega w kilku fazach. W tym artykule skupimy się na sporządzeniu wniosku oraz postępowaniu przed sądem upadłościowym.
Postępowanie upadłościowe rozpoczyna się na wniosek uprawnionego podmiotu. Wniosek taki może złożyć zarówno dłużnik, jak i wierzyciel osobisty.
Wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej składa się do właściwego Sądu upadłościowego. Sądem upadłościowym jest wydział gospodarczy sądu rejonowego właściwego dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika. W przypadku osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (konsumenta) domniemywa się, że głównym ośrodkiem podstawowej działalności jest miejsce zwykłego pobytu tej osoby. Miejsce zwykłego pobytu to takie miejsce, w którym znajduje się główny ośrodek życiowy dłużnika. Miejscowość, w której dłużnik zwykle przebywa i gdzie realizuje swoje zwykłe czynności w życiu codziennym. Miejsce zwykłego pobytu nie musi się pokrywać z adresem zameldowania, oba te miejsca mogą być nawet w różnych miejscowościach. Miejsce zwykłego pobytu nie musi być też tym samym miejscem, co miejsce zamieszkania dłużnika.
Jednakże nie każdy sąd rejonowy posiada odpowiedni wydział. Aktualnie sądy upadłościowe znajdują się w sądzie rejonowym w Białymstoku, Bielsku- Białej, Bydgoszczy, Częstochowie, Elblągu, Gdańsk- Północ, Gliwicach, Gorzowie Wielkopolskim, Jeleniej Górze, Kaliszu, Katowice- Wschód, Kielcach, Koszalinie, Kraków- Śródmieście, Legnicy, Lublin- Wschód, Łódź- Śródmieście, Olsztynie, Opolu, Piotrkowie Trybunalskim, Płocku, Poznań- Stare Miasto, Radomiu, Rzeszowie, Szczecin- Centrum, Toruniu, Wałbrzychu ,Sądzie rejonowym dla m.st. Warszawy, Wrocław- Fabryczna, Zielonej Górze.
Wniesienie wniosku do nieodpowiedniego sądu nie powoduje jego nieważności, ani nie podlega jego zwrotowi. W takiej sytuacji sąd niewłaściwy z urzędu przekazuje wniosek, bez dodatkowych kosztów, do sądu właściwego. Datą wpływu wniosku będzie pierwotna data złożenia wniosku do sądu niewłaściwego, a nie data jego przekazania. Czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają jednak w mocy.
Wniosek o upadłość konsumencką składa się wraz z odpisem w biurze podawczym sądu, lub też za pośrednictwem placówki pocztowej. Wniosek taki musi zostać opłacony w kwocie 30,00 zł. Zgodnie z przepisami opłaty sądowe uiszcza się w formie bezgotówkowej na rachunek bieżący dochodów właściwego sądu albo w formie wpłaty gotówkowej, bezpośrednio w kasie sądu lub w formie znaków opłaty sądowej o odpowiedniej wartości.
We wniosku o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej, oprócz wskazania danych dotyczących dłużnika należy wskazać informację dotyczącej jego sytuacji majątkowej, tj. wykazu majątku dłużnika, w tym informacji o środkach pieniężnych zgromadzonych przez dłużnika, a także szacunkowej wyceny składników majątku dłużnika; wierzytelności dłużnika względem innych osób; listy wierzycieli dłużnika z dokładnym podaniem danych wierzycieli, kwoty wierzytelności oraz terminu płatności; informacji o przychodach dłużnika w ostatnich 6 miesiącach przed dniem złożenia wniosku; informacji o kosztach ponoszonych przez dłużnika na utrzymanie dłużnika i osób pozostających na jego utrzymaniu w ostatnich 6 miesiącach przed dniem złożenia wniosku o upadłość; informacji o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ciągu 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku.
Wniosek musi również być wzbogacony o uzasadnienie, w którym należy wykazać powody znalezienia w sytuacji powodującej konieczność złożenia takiego wniosku, oraz braku możliwości poradzenia sobie z tą sytuacją w inny sposób niż wyłącznie poprzez złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości. Do powstania takiej sytuacji wystarczy już jedno zadłużenie, jeżeli powoduje ono brak możliwości wyjścia z zadłużenia. Do wniosku należy załączyć wszelkie dowody wskazujące na wystąpienie niewypłacalności dłużnika oraz potwierdzające istnienie zadłużenia i wysokość należności.
Podawane dane we wniosku muszą być zupełne i prawdziwe. Zgodnie z przepisami sąd umarza postępowanie, jeżeli zostanie ujawnione, że dane podane przez dłużnika we wniosku o ogłoszenie upadłości są niezgodne z prawdą lub niezupełne.
Następnie po zbadaniu wniosku, jeżeli wszelkie dane i informacje w nim zawarte są prawdziwe i zupełne, sąd upadłościowy wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym wskazuje osobę upadłego, wyznacza syndyka, który będzie prowadził sprawę na kolejnym etapie, a także wezwie wierzycieli upadłego do zgłoszenia syndykowi ich wierzytelności.
radca prawny Dariusz Myk
